Al die nieuwe wetten, hoe hou je alle ballen in de lucht? Tijd voor bezinning,…

10 juli 2022

Al die nieuwe wetten, hoe hou je alle ballen in de lucht? Tijd voor bezinning,…
Invoering i-wetten  

Gemeenten moeten de komende tijd uitvoering geven aan een veelheid en bonte verzameling aan nieuwe informatiewetten die grote impact hebben op de informatievoorziening en bedrijfsvoering van de gemeenten. Naast het inhoudelijke doel van deze wetten, zoals de bescherming van de privacy, het bevorderen van het vertrouwen in de overheid of het verbeteren van de toegankelijkheid van de dienstverlening, wordt geanticipeerd op de toenemende digitalisering van de maatschappij in algemene zin. Het ontbreekt echter aan de samenhang tussen deze verschillende informatiewetten. De invoering van nieuwe wetten heeft grote impact op de informatiehuishouding en de uitvoering van primaire processen bij lokale overheden. Hier en daar ‘pleisters plakken’ gaat niet helpen. Alle ballen die op de lokale overheid worden afgevuurd, vragen om een beter doordachte aanpak!

Brief VNG aan de minister

De VNG heeft recent in een brief op 23 mei aan de minister van BZK, gesteld dat ‘goed openbaar bestuur’ onder druk komt te staan door de invoering van al deze wetten. In de brief verwijst de VNG naar het rapport ‘Analyse naar de samenhang tussen generieke informatiewetten’, waarin de problematiek wordt geschetst:

  • Een hoge mate van complexiteit;
  • Een opeenstapeling van beleids- en wettelijke maatregelen;
  • Overlappende maatregelen in verschillende i-wetten;
  • Een botsing van waarden tussen enkele i-wetten, zoals privacy versus openbaarheid.

Om de Gordiaanse knoop te ontwarren, stelt de VNG voor om op lange termijn een kaderwet informatie op te stellen, waarin de verhouding tussen de i-wetten wordt verduidelijkt. De realisatie en implementatie van een dergelijke kaderwet vraagt om een grote tijdsinvestering. Daarom pleit de VNG ook om op korte termijn een meerjarenprogramma met concrete acties te realiseren, om ‘het goed openbaar bestuur’ een helpende hand te bieden. Door een (visueel) overzicht van de relevante generieke i-wetten te maken maar ook door de wetten te ordenen aan de hand van publieke waarden.

Native ziet het anders

In het afgelopen jaar hebben wij tijdens opdrachten bij en gesprekken met diverse overheidsorganen (gemeenten, provincies en waterschappen) deze worsteling met de implementatie en uitvoering van beleid en regelgeving gezien en meegemaakt. Al met al heeft elk overheidsorgaan een enorme ‘to-do-list’ waarvan de i-wetten slechts een onderdeel zijn. De brief van de VNG is daarmee zondermeer op zijn plaats.

Echter, de vraag naar lange en korte termijn maatregelen zijn gericht aan de Rijksoverheid. Wij denken dat het is vooral ook nodig is dat lokale overheden het heft in eigen handen nemen. Op welke wijze gaat jouw organisatie de veranderingen implementeren? De invulling van de dienstverlening aan inwoners en ondernemers, het herdefiniëren van het handelingsperspectief van medewerkers tot aan het college en de vertaling van alle maatregelen in de informatiehuishouding. Welke aanpak is daarbij het beste? In de praktijk van onze opdrachten zien wij dat er grofweg drie scenario’s worden gevolgd:

 

Repareren: De wettelijke consequenties worden toegepast op basis van de huidige praktijk om zo min mogelijk impact te hebben op de dagelijkse bedrijfsvoering. Kortom minimale inspanning en zoveel mogelijk vasthouden aan huidige werkwijze. Beperkte overzichtelijke interventies in de organisatie.

Optimaliseren: De betrokken processen en systemen worden geïdentificeerd en (her)ingericht om zodoende effectief te werken binnen de wettelijke context. Medewerkers worden opgeleid in de nieuwe werkwijze. In (deel)projecten worden specifieke aanpassingen gerealiseerd en geïmplementeerd.

Integraal: De impact van diverse wettelijke ontwikkelingen vraagt om een herijking van de inrichting van de dienstverlening en de informatiehuishouding als geheel. Op basis van een nieuwe visie op de (digitale) dienstverlening en toekomstbestendige informatiehuishouding wordt een meerjarig ontwikkelprogramma opgestart.

Welke strategie past bij jouw organisatie?

De keuzes die je nu maakt, hebben consequenties voor het functioneren van de bedrijfsvoering op de langere termijn. Daarom is het van belang om deze keuzes weloverwogen te maken. Een moment van reflectie kan je helpen om een goede strategie te bepalen.

Heb je behoefte hierover te sparren, wij denken graag met je mee. Of heb je al nagedacht over de strategie die het beste past bij jouw organisatie? Laat het ons dan weten, door te mailen naar info@nativeconsulting.nl of klik hier voor ons contactformulier. We zijn benieuwd! In de eerste nieuwsbrief na de vakantie komen wij terug op dit vraagstuk met concrete adviezen en handvatten.

Voor nu wensen we je een hele fijne vakantie!

Zonnige groet,

Collega’s van Native Consulting

Delen via

Actueel

Volwassenheidsmeting 2.0: Verantwoord datagedreven werken in het tijdperk van AI en ethiek

14 november 2024

Volwassenheidsmeting 2.0: Verantwoord datagedreven werken in het tijdperk van AI en ethiek

Werken met architectuur - van onbekend tot onmisbaar 

31 oktober 2024

Werken met architectuur - van onbekend tot onmisbaar 

Webinar - AI verkennen in de gemeentelijke context

17 oktober 2024

Webinar - AI verkennen in de gemeentelijke context

Common Ground: alleen samen komen we verder

10 oktober 2024

Common Ground: alleen samen komen we verder