Vijf jaar datagedreven werken implementeren met een beproefde aanpak

27 maart 2025

In deze jubileum nieuwsbrief lees je welke lessen we gaandeweg geleerd hebben

Wat begon met de wens om gemeenten te helpen grip te krijgen op hun datavraagstuk, is uitgegroeid tot een beproefde aanpak. Native Consulting ondersteunt inmiddels al bijna vijf jaar lokale overheden en publieke instellingen in trajecten rond datagedreven werken aan de hand van de Native routekaart.

De basis van onze trajecten is een ontwikkelgerichte routekaart. Deze helpt organisaties om hun ambitie op datagedreven werken te vertalen naar concrete bouwstenen, verdeeld over meerdere fasen:

Oriëntatie en visievorming– Wat verstaan we onder datagedreven werken, en waarom is het relevant voor onze opgaven?
Nulmeting en analyse – Waar staan we nu in onze data-volwassenheid en waar willen we naartoe?
Gap-analyse en routekaart – Wat is het verschil tussen waar we zijn en waar we willen zijn?
Inrichting en implementatie – Welke stappen zijn nodig in governance, mensen, middelen, processen en technologie?
Verankering en doorontwikkeling – Hoe zorgen we voor continu leren en verbeteren?

De volwassenheidsmeting: niet het begin, maar het midden

In elk traject staat onze data-volwassenheidsmeting centraal. Niet als afvinklijst of momentopname, maar als strategisch reflectie-instrument. We voeren de meting uit aan de hand van groepsinterviews met verschillende doelgroepen binnen de organisatie – van beleidsmedewerkers en datateams tot bestuurders en management.

De kracht van deze aanpak? De meting is zelf al interventie. Tijdens de gesprekken ontstaat er niet alleen inzicht, maar ook taal, draagvlak en gedeeld bewustzijn. Mensen herkennen zich in de verhalen van collega’s, krijgen zicht op elkaars perspectief, en ontdekken waar de knelpunten én kansen liggen.

We leveren de vragen vooraf digitaal aan en stemmen ze af op de organisatiecontext. Daardoor is de methode breed inzetbaar – bij gemeenten, provincies, samenwerkingsverbanden en bijvoorbeeld zorginstellingen.

De uitkomsten gebruiken we als basis voor een gap-analyse, en vormen de kern van een realistisch implementatieplan. Veel organisaties herhalen de meting jaarlijks en kunnen zo hun voortgang meten.

Wat zien we in vijf jaar tijd? Groei én verschuiving

Door de jaren heen hebben we onze opdrachtgevers zien groeien. Organisaties die startten met het bouwen van fundamenten – zoals kaders, rollen, tooling en het basisbegrip van data – richten zich nu steeds meer op optimalisatie. De vragen verschuiven. Waar trajecten eerder begonnen met de vraag “Hoe beginnen we met datagedreven werken?”, gaan ze nu vaker over “Hoe zorgen we voor duurzame sturing, governance en wendbaarheid?” We merken dat:

bestuurlijke aandacht groeit, maar vraagt om scherpe duiding: wat betekent datagedreven werken voor onze opgaven en sturing?
datateams volwassener worden, maar nog zoeken naar positionering en samenwerking in de lijn.
de governance vraagstukken toenemen, maar eigenaarschap, besluitvormingslijnen en het borgen van kwaliteit, privacy, security en ethiek nog een opgave blijven.
investeringen gerichter plaatsvinden; niet alleen in techniek, maar ook in competenties van en leertrajecten voor medewerkers.

Onze rol verandert daarin mee. We zijn soms sparringpartner voor bestuur en directie, soms procesbegeleider en soms adviseur bij strategische keuzes.

Techniek ondersteunt, visie stuurt

Een datagedreven organisatie vraagt om leiderschap, structuur én een solide technische basis. In onze trajecten is techniek nooit het vertrekpunt, maar wel een onmisbare bouwsteen. We helpen organisaties bij het maken van slimme keuzes voor een dataplatform, passend bij hun ambitie, schaal en IT-architectuur.

Sommige organisaties kiezen voor een standaardoplossing van hun applicatieleverancier – laagdrempelig en vaak al geïntegreerd met gemeentelijke gegevensmodellen. Andere bouwen, zelf of samen met een ICT-partner, aan een flexibeler platform op basis van bijvoorbeeld een Azure stack. Deze aanpak biedt meer regie en maatwerk, maar vraagt ook om meer volwassenheid in governance en beheer.

Wij denken hierin mee vanuit onze rol als veranderspecialist – niet als leverancier van een oplossing, maar als partner die techniek, processen en organisatie in balans brengt. Zo zorgen we dat technische keuzes aansluiten bij het datavolwassenheidsniveau én de strategische koers van de organisatie.

De kenmerken van onze aanpak

Wat onze trajecten kenmerkt, is dat we het technische, het organisatorische en het menselijke met elkaar verbinden. Deze aanpak draagt bij aan het verstevigen van de datacultuur. We spreken de taal van bestuur én operatie. Dit voorkomt dat datagedreven werken blijft ‘hangen’ bij specialisten. Zo wordt het echt een organisatievraagstuk – van beleid tot uitvoering, van MT tot bestuur.

Wil jij ook stappen zetten in datagedreven werken?

Sta je aan het begin van een transitie, of juist op een punt waarop je governance en besturing wilt aanscherpen? Zoek je houvast om de volgende fase van data-volwassenheid in te gaan? Wij denken graag met je mee, strategisch, praktisch én veranderkundig.

Neem contact op met Jelle of Ollie en bespreek hoe onze routekaart ook jouw organisatie kan helpen groeien in datagedreven werken.