Volwassenheidsmeting 2.0: Verantwoord datagedreven werken in het tijdperk van AI en ethiek

14 november 2024

Datagedreven werken is essentieel voor lokale overheden om in te spelen op veranderende behoeften van inwoners, grip te krijgen op de informatiehuishouding en om beter onderbouwde beslissingen te nemen. Bij Native Consulting helpen wij organisaties groeien in volwassenheid op het gebied van datagedreven werken, mede door middel van een volwassenheidsmeting. Recent hebben we onze meting vernieuwd met actuele inzichten rondom digitale ethiek en kunstmatige intelligentie (AI). In deze nieuwsbrief vertellen we waarom zo’n meting cruciaal is, hoe we deze hebben vernieuwd en wat onze aanpak onderscheidt van andere modellen.

Waarom een vernieuwde volwassenheidsmeting?

De vernieuwde meting is ingegeven door de invoering van Europese AI-regelgeving en de toenemende maatschappelijke bezorgdheid over ethiek en transparantie rondom het gebruik van AI. Omdat AI-toepassingen steeds vaker worden ingezet voor besluitvorming die burgers direct raakt, vraagt dit om strenge waarborging rondom privacy, vooringenomenheid en verantwoording.

Met deze toevoeging willen we organisaties helpen om zich voor te bereiden op het toenemende gebruik van AI en wat dat betekent voor de organisatie. Denk hierbij aan vragen over het gebruik van AI: wat is het sentiment rondom het gebruik van AI? Of hoe wordt geborgd dat data niet op een discriminerende manier wordt ingezet? Door hier bij aanvang al bewust bij stil te staan, wordt een stevige basis gelegd voor verantwoord datagedreven werken mét aandacht voor de ontwikkelingen rondom AI.

Onze aanpak: groepsinterviews voor diepgaande inzichten en draagvlak

Onze meting voeren we uit door middel van groepsinterviews met een brede afvaardiging van de organisatie. Hierbij betrekken we verschillende stakeholders, zoals management, databeheerders, beleidsadviseurs en inhoudsdeskundigen uit verschillende werkgebieden en domeinen. Dit zorgt voor een gezamenlijke dialoog waarin we niet alleen de meting zelf uitvoeren, maar ook actief werken aan een gedeelde taal en visie rondom datagedreven werken.

Door diverse te betrekken, creëren we een breed draagvlak en vergroten we het begrip van datagedreven werken binnen de organisatie.

We starten altijd met een nulmeting, met de gedachte dat we deze jaarlijks herhalen, zodat voor iedereen zichtbaar wordt hoe de organisatie groeit in volwassenheid. Naast de kwantitatieve uitkomsten van de meting verzamelen we ook de mondelinge feedback en inzichten van de deelnemers. Deze kwalitatieve input biedt waardevolle informatie die bijdraagt aan het opstellen van een effectieve en gedragen datastrategie. Op deze manier krijgen we een compleet beeld van de huidige situatie en ambities voor de toekomst. Zo is het resultaat niet alleen een meting maar vormt het ook een solide basis voor verdere strategische keuzes in het datagedreven werken.

voorbeeld nul-meeting DGW volwassenheid

Vergelijking met andere modellen

Veelgebruikte modellen zoals het Analytics Maturity Model van Gartner en de DAMA-DMBOK Maturity Scan vullen elkaar én onze aanpak aan. Waar deze modellen specifieke focus hebben op respectievelijk analytische tools en databeheerprocessen, biedt onze vernieuwde nulmeting een breder perspectief vanaf de beginfase. Naast techniek en governance kijken we bijvoorbeeld naar leiderschap, mens & cultuur, ethiek en samenwerking. Dit zorgt voor een compleet en praktisch toepasbaar beeld. Zo helpt de Native-aanpak om in de beginfase niet alleen technische, maar ook mensgerichte inzichten te krijgen die cruciaal zijn voor een succesvolle transformatie. In een later stadium zou je andere maturity scans kunnen inzetten, bijvoorbeeld specifiek voor data governance of gefocust op de benodigde vaardigheden binnen je datateam.

Onze Routekaart naar Datagedreven Werken

Bij Native Consulting werken we met een routekaart om organisaties in stappen te helpen groeien in (datagedreven) volwassenheid. Deze routekaart doorloopt drie belangrijke fases (die ook afzonderlijk van elkaar uit te voeren zijn):

We starten met het ontwikkelen van een visie op datagedreven werken. Dit biedt houvast en richting voor de organisatie. We deden dit bijvoorbeeld bij de gemeente Den Helder: Een breed gedragen visie op datagedreven werken voor de gemeente Den Helder

Met onze vernieuwde volwassenheidsmeting analyseren we de huidige volwassenheid van de organisatie. Deze integrale benadering geeft een compleet beeld van waar de organisatie staat en helpt om specifieke groeimogelijkheden te identificeren, ook met het oog op verantwoorde inzet van kunstmatige intelligentie.

Op basis van een gap-analyse van de visie en meting ontwikkelen we een strategische routekaart die de stappen en experimenten beschrijft om datagedreven werken verder te brengen. Van kortcyclische dataprojecten tot lange termijn strategische doelen; onze aanpak helpt organisaties om stapsgewijs te groeien in volwassenheid. Een voorbeeld van de routekaart kan je hier downloaden: Strategische routekaart DGW

Bouw met ons aan een datagedreven toekomst

Met onze vernieuwde meting en gestructureerde routekaart biedt Native Consulting een aanpak die de datagedreven volwassenheid van organisaties niet alleen in kaart brengt, maar ook een gericht groeipad uitstippelt. Door ook aandacht te besteden aan leiderschap, ethiek, cultuur en samenwerking helpen wij organisaties op een duurzame en verantwoorde manier hun datagedreven ambities waar te maken. Momenteel werken we aan het vernieuwen van onze poster en routekaart, waarin onze nieuwe nulmeting wordt opgenomen; meer info volgt binnenkort!

Vragen?

Bent u intussen benieuwd naar hoe wij uw organisatie kunnen ondersteunen met een nulmeting en routekaart naar datagedreven werken? Neem gerust contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.